Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) được đánh giá sẽ mang lại những cơ hội lớn cho các ngành kinh tế của Việt Nam. Trước cơ hội từ Hiệp định này, các hiệp hội, ngành hàng phía Nam đang có những chủ động riêng nhằm sẵn sàng đón cơ hội từ RCEP hiệu quả. Hãy cùng Nguyên Đăng tìm hiểu về Hiệp định này nhé!
Thông tin cơ bản về Hiệp định RCEP – Hiệp định FTA lớn nhất thế giới
Ngày 15/11/2020 vừa qua, sau một chặng đường dài 8 năm đàm phán, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đã được ký kết, bao gồm 15 quốc gia trong đó 10 nước thuộc khối ASEAN và 5 quốc gia mà ASEAN có hiệp định tự do thương mại gồm Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand.
Mục đích của Hiệp định là thiết lập một nền tảng hợp tác kinh tế sâu sắc hơn, tập trung vào các lĩnh vực thương mại hàng hoá, dịch vụ và đầu tư.
Các thông tin chi tiết về RCEP hiện vẫn chưa được công bố, tuy nhiên, theo tuyên bố của ASEAN, thỏa thuận sẽ loại bỏ thuế quan và hạn ngạch đối với 65% hàng hóa giao dịch trong khu vực. Trong khi đó, các thuế quan và hạn chế khác sẽ được tự do hóa trong vòng 20 năm tới, bao gồm trên 90% thương mại trong khối (mặc dù vẫn duy trì một số loại thuế đối với các sản phẩm nhạy cảm, ví dụ như thịt bò và gạo nhập khẩu vào Nhật Bản).
Khi #RCEP có hiệu lực, Nhật Bản sẽ xóa bỏ 61% thuế đối với nông sản nhập khẩu từ các nước thành viên ASEAN, Úc và New Zealand; 56% từ Trung Quốc và 49% từ Hàn Quốc; nhưng vẫn giữ nguyên thuế đối với 5 nhóm hàng, gồm gạo, lúa mỳ, các sản phẩm sữa, đường, thịt lợn và thịt bò nhằm bảo vệ nông dân trong nước. Trong khi đó, các quốc gia khác sẽ cắt giảm 91,5% thuế đối với các hàng hóa công nghiệp nhập khẩu từ Nhật Bản.
Bên cạnh đó, RCEP thiết lập một khuôn khổ quy tắc xuất xứ chung, cho phép những nhà xuất khẩu trong các nền kinh tế RCEP sử dụng đầu vào có nguồn gốc từ các thành viên khác để đủ điều kiện tiếp cận ưu đãi khi giao dịch trong khối. Quan trọng là, điều này sẽ cung cấp một nền tảng cho tự do hóa hơn nữa trong thời gian sắp tới.
RCEP có quy mô thị trường 2,2 tỉ người tiêu dùng và tổng GDP 26.200 tỉ đô la Mỹ, chiếm hơn 30% GDP toàn cầu, tạo nên một khối tự do thương mại lớn nhất mà thế giới từng chứng kiến.
Cơ hội mà RCEP mang đến
Có thể nói sân chơi của DN Việt Nam chưa bao giờ lớn như hiện nay. RCEP sẽ giúp mở cửa để nhập khẩu hàng hóa rẻ hơn, đặc biệt là các nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất, bởi chỉ tính riêng ASEAN, nhập khẩu nguyên liệu, thiết bị sản xuất của nước ta hàng năm vượt 30 tỷ USD.
Ngoài ra, Việt Nam vẫn đang nhập siêu từ các thị trường lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, với chủ yếu là nguyên liệu đầu vào của các ngành công nghiệp xuất khẩu quan trọng như điện tử, máy tính, dệt may, giày dép, ô tô…
- Hiệp định RCEP mở ra cơ hội rộng lớn cho doanh nghiệp Việt
Hiệp định RCEP gồm 15 nước siêu hiệp định chiếm 30% tổng GDP toàn cầu. Các quốc gia thành viên RCEP là các quốc gia nằm gần nhau ở khu vực Châu Á nên việc di chuyển, đường đi của hàng hóa xuất khẩu thuận tiện.
Ngoài ra, trong RCEP vấn đề nguồn gốc xuất xứ hàng hóa khá thuận lợi khi các doanh nghiệp mua trong khối nên sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp (DN) xuất khẩu dễ dàng hơn với các yêu cầu từ các FTA khác như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hay Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA). Lượng hàng hóa luân chuyển trong RCEP rất lớn sẽ tạo ra khu vực thị trường rộng lớn cho các DN xuất khẩu của Việt Nam.
- Đơn giản thủ tục cho doanh nghiệp
RCEP tích hợp một số FTA mà ASEAN đã ký trước đó. Do đó, khi RCEP có hiệu lực, DN xuất khẩu có thể dùng chung một mẫu giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) thay vì từng mẫu C/O cho từng thị trường như hiện nay, giúp đơn giản thủ tục hơn cho DN.
Ngoài ra, RCEP còn giúp DN mở rộng thị trường nhờ hưởng ưu đãi về thuế quan.
- Doanh nghiệp nắm bắt cơ hội từ RCEP
“Siêu hiệp định” RCEP mở ra thị trường lớn với những quốc gia láng giềng, từ đó công nhận lẫn nhau về xuất xứ hàng hóa, chuỗi cung ứng sản phẩm… chính là thuận lợi lớn cho Việt Nam.
Với RCEP, các DN Việt sẽ tham gia vào chuỗi giá trị và sản xuất khu vực, đồng thời được hưởng lợi từ việc cắt giảm chi phí giao dịch và môi trường kinh doanh thân thiện hơn nhờ hài hòa hóa các quy định hiện hành và áp dụng chung trong các FTA khác nhau của ASEAN.
- Mở rộng thị trường cho dệt may
Hiệp định này sẽ tạo ra cho dệt may một thị trường rộng mở với trên 2 tỷ dân và tạo ra động lực phát triển công nghệ dệt may, chuyển dịch cơ cấu dệt may của các nước trong khu vực vào thị trường Việt Nam.
Từ đó giúp Việt Nam giải quyết thách thức về phần cung thiếu hụt trong nguyên liệu dệt may suốt thời gian vừa qua gặp phải.
- Đề cao vai trò trung tâm của ASEAN trong định hình cấu trúc khu vực
- Tạo khuôn khổ pháp lý về chính sách thương mại, đầu tư, sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử,…
Thách thức từ hiệp định RCEP
- Sức ép cạnh tranh đối với hàng hoá, dịch vụ Việt Nam
Với Hiệp định RCEP vốn chỉ có thêm Trung Quốc là nước có FTA mới với Việt Nam. Do đó, dù có ưu đãi về thuế quan khiến nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc về sẽ giảm nhưng việc xuất khẩu dệt may sang Trung Quốc có thể sẽ khó hơn.
Điều này xuất phát từ việc Trung Quốc là quốc gia xuất khẩu hàng dệt may top đầu thế giới nên đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ phải cạnh tranh nhiều hơn với hàng dệt may từ quốc gia này.
- Phụ thuộc nhất định vào các nguồn nhập khẩu, trong khi khả năng cải thiện vị trí trong chuỗi giá trị khu vực còn hạn chế.
Những kiến nghị với doanh nghiệp
- Đàm phán hàng hóa:
- Mở cửa: Phân nhóm các đối tác với các định hướng mở cửa khác nhau
- Tiếp cận: Tiêu chí ưu tiên – sản phẩm VN có thế mạnh, sản phẩm đối tác nhập khẩu lớn, ưu đãi thuế hiện có
- Đàm phán dịch vụ:
- Mở cửa: Các dịch vụ phục vụ sản xuất
- Tiếp cận: Các dịch vụ VN bắt đầu đầu tư ra nước ngoài mạnh – dịch vụ phục vụ sản xuất
- Đàm phán quy tắc:
- Kéo mặt bằng quy tắc cao lên (phù hợp với mặt bằng của Việt Nam sau CPTPP-EVFTA)
- Chú trọng các quy tắc nhóm phi thuế quan
Hỗ trợ từ Chính phủ
Để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam sớm tiếp cận và khai thác tối ưu những cơ hội, thuận lợi mà Hiệp định RCEP đem lại, Bộ Công Thương đã chuẩn bị lộ trình triển khai các kế hoạch nhằm tuyên truyền, phổ biến Hiệp định đến các đơn vị, tổ chức có liên quan và các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Cụ thể, Bộ đã xây dựng và chuẩn bị triển khai kế hoạch tuyên truyền, giới thiệu các thông tin về Hiệp định, xây dựng các buổi tập huấn bổ sung kiến thức về Hiệp định cho các tổ chức, doanh nghiệp trong nước.
Mặt khác, xây dựng các chương trình, hỗ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu cho các ngành hàng và dịch vụ mà ta có thế mạnh và tiềm năng; cùng với đó, nâng cao năng lực cung cấp thông tin của các đơn vị trong Bộ, đặc biệt là hệ thống thương vụ, trung tâm thông tin, trung tâm xúc tiến thương mại, văn phòng xúc tiến thương mại Việt Nam tại nước ngoài để cung cấp thông tin hiệu quả cho cộng đồng doanh nghiệp.
Ngoài ra, Bộ sẽ tiếp tục xây dựng các chương trình phát triển thị trường cho các mặt hàng xuất khẩu có tiềm năng và lợi thế của Việt Nam vào thị trường các nước RCEP; phát triển và hoàn thiện các biện pháp kỹ thuật phù hợp với các cam kết quốc tế để hỗ trợ cho sự phát triển của các doanh nghiệp, sản phẩm Việt Nam và bảo vệ người tiêu dùng.
Trên đây là bài viết về Hiệp định RCEP và cơ hội, thách thức từ Hiệp định. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để đọc. Rất mong những nhận xét từ phía bạn đọc.
Bạn muốn xuất/ nhập hàng hóa từ các quốc gia RCEP và muốn được tư vấn miễn phí? Liên hệ Nguyên Đăng ngay!
——————————————
Nguyen Dang Viet Nam Co., ltd
Address: Room 401, No 1, 329 alley, Cau Giay Street, Cau Giay District, Hanoi, Vietnam
Website: https://nguyendang.net.vn/
TEL: +84-24 7777 8468
Email: ovs.group@nguyendang.net.vn
Member of networks: WWPC, GLA, FIATA, VLA
Facebook: https://www.facebook.com/NguyenDangVietNam/
Twitter: https://twitter.com/NguyenDangLog
Youtube: http://www.youtube.com/c/NguyênĐăngViệtNam
Flickr: https://www.flickr.com/people/157240348@N02/
